Omgaan met een leerling in weerstand met een grote mond: praktische tips voor docenten

Als docent kun je te maken krijgen met leerlingen die weerstand vertonen en verbaal uitdagend gedrag laten zien. Dit kan de dynamiek in de klas verstoren en vraagt om een doordachte aanpak. Hieronder volgen enkele praktische tips, ondersteund door theorie en onderzoek, om effectief om te gaan met dergelijke situaties. 

Foto: Uday Mittal

1. Blijf rustig en kalm 

Wanneer een leerling een grote mond heeft, is het essentieel om zelf kalm te blijven. Je emoties de overhand laten nemen kan de situatie verergeren. Door rustig te blijven, geef je het goede voorbeeld en voorkom je escalatie.

2. Maak onderscheid tussen gedrag en persoon 

Het is belangrijk om het storende gedrag van de leerling te adresseren zonder de persoon zelf aan te vallen. Dit helpt om de relatie met de leerling positief te houden en voorkomt dat hij of zij zich persoonlijk aangevallen voelt. De Algemene Onderwijsbond adviseert om altijd onderscheid te maken tussen het kind en zijn gedrag, zodat je het gedrag kunt corrigeren zonder de leerling als persoon af te wijzen (bron: aob.nl).

3. Zoek de oorzaak van het gedrag 

Probeer te achterhalen wat de onderliggende reden is voor het uitdagende gedrag. Dit kan variëren van persoonlijke problemen tot leerproblemen. Door de oorzaak te begrijpen, kun je gerichter en effectiever reageren. School en Veiligheid benadrukt het belang van het effectief beïnvloeden van lastig gedrag door te focussen op de onderliggende oorzaken (bron: schoolenveiligheid.nl).

4. Voer een één-op-één gesprek 

Plan een gesprek met de leerling buiten de klasomgeving om het gedrag te bespreken. Dit biedt een veilige ruimte voor de leerling om zijn of haar kant van het verhaal te vertellen en toont jouw bereidheid om te luisteren en samen naar een oplossing te zoeken. Wij raden aan om één-op-één met de leerling te praten om de situatie beter te begrijpen en gezamenlijk tot een oplossing te komen.  

5. Stel duidelijke grenzen en verwachtingen 

Communiceer helder welke gedragingen acceptabel zijn en welke niet. Duidelijke regels en consequenties helpen leerlingen te begrijpen wat er van hen wordt verwacht en welke gevolgen ongewenst gedrag heeft. Het Nederlands Jeugdinstituut benadrukt het belang van het creëren van een veilig leerklimaat door duidelijke gedragsverwachtingen te communiceren (bron: nji.nl).

6. Gebruik positieve bekrachtiging 

Beloon gewenst gedrag met positieve feedback. Dit kan leerlingen motiveren om hun gedrag aan te passen en zich aan de gestelde regels te houden. Het versterken van positief gedrag draagt bij aan een betere sfeer in de klas en vermindert de kans op storend gedrag. School en Veiligheid adviseert om positief gedrag te belonen om een constructieve leeromgeving te bevorderen (bron: schoolenveiligheid.nl).

7. Reflecteer op je eigen handelen 

Overweeg hoe jouw eigen gedrag en reacties invloed hebben op de situatie. Zelfreflectie kan helpen om effectievere strategieën te ontwikkelen en toekomstige confrontaties te voorkomen. De Algemene Onderwijsbond benadrukt het belang van het bespreken van lastig gedrag met collega's en het reflecteren op je eigen aanpak (bron: aob.nl).

Conclusie 

Omgaan met leerlingen die weerstand vertonen en een grote mond hebben, vereist geduld, begrip en strategie. Door kalm te blijven, het gedrag los te zien van de persoon, de oorzaken te achterhalen en duidelijke grenzen te stellen, kun je een positieve leeromgeving behouden. Het inzetten van positieve bekrachtiging en zelfreflectie zijn daarbij essentiële hulpmiddelen. Deze benaderingen, ondersteund door theorie en onderzoek, helpen je om effectief en respectvol met uitdagend gedrag om te gaan.