De docent als keynote spreker
Wat een docent kan leren van een goede keynotespreker
We kennen allemaal die sprekers die je van begin tot eind aan hun lippen laten hangen. Ze lijken moeiteloos te vertellen, het publiek te boeien en de boodschap te laten beklijven. Het goede nieuws? Veel van die technieken kun jij als docent zó in je lessen toepassen.
Hier zijn zes keynotespreker-trucs, mét voorbeelden voor in je klas:
1. Gebruik de ruimte als geheugenanker: Goede sprekers bewegen bewust. Ze koppelen hun plek op het podium aan hun verhaal.
Praktisch voorbeeld:
Vertel je een chronologisch verhaal, bijvoorbeeld de Franse Revolutie? Start helemaal links in je lokaal bij het jaar 1789 en werk lopend naar rechts naar 1799. Moet je later terugblikken op het begin? Loop terug naar je startplek en wijs er letterlijk naar. Zo wordt tijd letterlijk tastbaar.
2. Varieer stem en tempo: Sprekers spelen met snelheid, volume en stilte. Zo sturen ze de aandacht.
Praktisch voorbeeld:
Leg je een complex wiskundeconcept uit? Zet je stem iets zachter bij het kernidee (“En hier komt het belangrijkste…”), pauzeer 2 seconden en kijk de klas rond. Je zult zien: blikken gaan omhoog en pennen worden gepakt.
3. Oogcontact en publieksbetrokkenheid: Een spreker zoekt contact met alle hoeken van de zaal.
Praktisch voorbeeld:
Verdeel de klas denkbeeldig in drie zones. Tijdens je uitleg kijk je afwisselend bewust naar elke zone. Stel tussendoor korte, open vragen: “Wie herkent dit uit het vorige hoofdstuk?” en laat leerlingen kort reageren. Zo voelt iedereen zich aangesproken.
4. Verhalen en beelden als haakjes: Mensen onthouden verhalen beter dan droge feiten.
Praktisch voorbeeld:
Geef je biologie over fotosynthese? Begin met het verhaal van een plantje dat op een vensterbank staat, dor is, en na wat water en zonlicht weer opleeft. Daarna pas de formules en processen. Die anekdote wordt het geheugenanker voor de lesstof.
5. Structuur en signposting: Sprekers nemen je mee op een duidelijke route.
Praktisch voorbeeld:
Kondig je les aan met: “We doen vandaag drie dingen: eerst herhalen we…, dan oefenen we…, en we sluiten af met…”. Schrijf dit op het bord en vink af wat gedaan is. Zo weet elke leerling waar hij of zij is in het verhaal.
6. Energie en variatie: Een spreker houdt de energie hoog door afwisseling.
Praktisch voorbeeld:
Leg je 15 minuten iets uit? Plan daarna een mini-opdracht van 2 minuten waarbij leerlingen iets tekenen, opschrijven of kort bespreken. Net zoals een spreker na een pittig stuk een grapje maakt of het publiek iets laat doen om de aandacht vast te houden.
Tot slot: Een goede keynotespreker weet: het gaat niet alleen om wát je zegt, maar ook om hóe je het brengt. Door bewust met ruimte, stem, oogcontact, verhalen, structuur en energie om te gaan, maak je je lessen niet alleen boeiender, maar ook effectiever.
